بسم الله

در مختصرى از اعمالى كه متعلّق به مابين طلوع آفتاب و غروب آنست . چون آفتاب خواهد طلوع كند مى خوانى در آن وقت دعاهائى را كه در فصل پنجم خواهد آمد انشاءاللّه تعالى و سزاوار است كه در ابتداى روز تصدّقى دهى اگر چه چيز كمى باشد و آنكه پيش از ظهر مهيّا شوى براى نماز ظهر و مقدّم دارى خواب قيلوله را و خواب قيلوله معين است براى عبادت در شب و روزه روز و جِدّ و جهد مى كنى كه براى ظهر بيدار شوى پس وضو مى گيرى و مى روى به جانب مسجد و نماز تحيّت مسجد را بجا مى آورى و منتظر دخول وقت مى شوى اگر وقت داخل نشده و مستحب است آنكه نماز در اوّل وقت خوانده شود و چون زوال محقّق شد اوّل كارى كه مى كنى آنست كه مى گوئى :
سُبْحانَ اللَّهِ وَلا اِلهَ اِلا اللَّهُ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذى لَمْ يَتَّخِذْ صاحِبَةً وَلا وَلَدا وَلَمْ
منزه است خدا و معبودى جز خدا نيست و ستايش خاص خدائى است كه نگرفته همسرى و نه فرزندى و نيست
يَكُنْ لَهُ شَريكٌ فِى الْمُلْكِ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ وَلِىُّ مِنَ الذُّلِّ وَكَبِّرْهُ تَكْبيرا
برايش شريكى در فرمانروائى و نيست برايش سرپرستى از خوارى و به بزرگى او را تكبير گوى
و روايت شده كه حضرت امام محمّد باقر عليه السلام به محمّد بن مسلم فرمود كه محافظت كن بر اين چنانكه محافظت مى كنى بر چشمهاى خود و اگر با وضو نيستى مبادرت كن به وضو گرفتن و آدابى كه در سابق ذكر شد به عمل مى آورى پس شروع مى كنى به خواندن نوافل ظهريّه و آنها هشت ركعت است پس نيّت مى كنى از براى دو ركعت اوّل و هفت تكبيرى كه در سابق ذكر شد با دعاهايش ‍ بجا مى آورى و كلمه استعاذه را مى گوئى و مى خوانى سوره حمد و توحيد در ركعت اوّل و سوره حمد ((و قُلْ يا اَيُّهَا الْكافِرُونَ)) در ركعت دويّم و بعد از فراغ از اين دو ركعت سه تكبيرى كه در تعقيبات ذكر شد با تسبيح حضرت فاطمه سلام الله عليها مى گوئى پس
مى خوانى : اَللّهُمَّ اِنّى ضَعيفٌ فَقَوِّ فى رِضاكَ ضَعْفى وَخُذْ اِلَى الْخَيْرِ بِناصِيَتى
* * * * * خدايا من ناتوانم پس تقويت كن در خوشنودى خود ناتوانى مرا و مهارم را بسوى كار خير بكش
وَاجْعَلِ الاْيمانَ مُنْتَهى رَضاىَ وَبارِكْ لى فيما قَسَمْتَ لى وَبَلِّغْنى بِرَحْمَتِكَ
و ايمان را حد آخر خوشنودى من در زندگى قرار ده و بركت ده برايم در آنچه روزيم كرده اى و به رحمتت
كُلَّ الَّذى اَرْجُو مِنْكَ وَاجْعَلْ لى وُدّا وَسُرُورا لِلْمُؤْمِنينَ وَعَهْدا عِنْدَكَ
مرا به تمامى آنچه از تو اميد دارم برسان و قرار ده برايم محبت و شادمانى براى مؤ منان و پيمانى در پيش تو
پس برمى خيزى و دو ركعت ديگر به جا مى آورى به همين طريق مگر آنكه شش تكبير افتتاح را نمى گوئى و نيز برمى خيزى و دو ركعت ديگر به همين كيفيّت بجا مى آورى و تسبيح و دعاى مذكور را در عقب اين چهار ركعت نيز مى خوانى و دو ركعت ديگر از اين نوافل را مابين اذان و اقامه مى كنى و بعد از اقامه نماز مى گوئى :
اَللّهُمَّ رَبَّ هذِهِ الدَّعْوَةِ التّامَّةِ وَالصَّلوةِ الْقآئِمَةِ بَلِّغْ مُحَمَّدا صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ
خدايا اى پروردگار اين دعوت تام و تمام و نماز برپا شده ، برسان محمد صلى اللّه عليه
وَآلِهِ الدَّرَجَةَ وَالْوَسيلَةَ وَالْفَضْلَ وَالْفَضيلَةَ بِاللَّهِ اَسْتَفْتِحُ وَبِاللَّهِ اَسْتَنْجِحُ
و آله را به درجه و وسيله و برترى و فضيلت بوسيله خداوند افتتاح نماز كنم و بوسيله خدا كاميابى جويم
وَبِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ اَتَوَجَّهُ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ
و به محمد صلى اللّه عليه و آله رو كنم خدايا درود فرست بر محمد و آل محمد
وَاجْعَلْنى بِهِمْ عِنْدَكَ وَجيها فِى الدُّنْيا وَالاْخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبينَ# پس مشغول
و قرارم ده به بركت ايشان در نزد خود از آبرومندان در دنيا و آخرت و از مقربان درگاهت * * * * * *
شو به خواندن نماز ظهر و مراعات مى كنى آنچه را كه در نماز صبح مذكور شد و در اينجا در ماسواى بسم اللّه آهسته بخوان و بهتر آنكه بخوانى در ركعت اوّل بعد از حمد سوره اِنّا اَنْزَلْناهُ را و در ركعت دويّم سوره توحيد را و چون دو ركعت از آن را خواندى و از تشهد فارغ شدى
مى گوئى بعد از صَلَواتِ تشهّد: وَتَقَبَّلْ شَفاعَتَهُ وَارْفَعْ دَرَجَتَهُ * پس برخيز و بخوان
* * * * * * * * * * * و بپذير شفاعت او را و بالا بر درجه اش را * * * * * * * * * * * *
تسبيحات اربع را سه مرتبه و اگر اضافه كنى استغفارى قربةً الى اللّه نيز خوبست پس ركوع و سجود را بجا آور به همان آدابى كه در سابق به شرح رفت پس برخيز از ركعت سيّم و ركعت چهارم را نيز به همين كيفيّت بجا آور پس تشهّد و سلام بخوان پس از نماز شروع مى كنى به خواندن تعقيب و آن سه تكبيرى كه در اوّل تعقيبات بود مى گوئى پس مى خوانى لا اِلهَ اِلا اللَّهُ اِلها واحِدا تا آخر دعا كه سابق مذكور شد پس تسبيح زهرا سلام الله عليها را مى گوئى و مى خوانى آنچه خواهى از تعقيبات مشتركه كه بعد از نماز صبح مى خواندى پس مى خوانى تعقيبات مختصّه نماز ظهر را و آنها بسيار است و ما بعضى از آنها را در هديّه و مفاتيح ذكر نموديم و اين مختصر گنجايش ذكر ندارد پس سجده شكر بجا مى آورى.

بسم الله

پس برخيزد بجهت نافله صبح و آن دو ركعت است در ركعت اوّل بعد از حمد سوره ((قُلْ يا اَيُّهَا الْكافِرُونَ)) و در ركعت دوّم بعد از حمد سوره توحيد بخواند و چون سلام داد بخوابد بر پهلوى راست رو به قبله به هيئت ميّت در لحد و بگذارد گونه راست خود را بر روى دست راست و بگويد:
اِسْتَمْسَكْتُ بِعُرْوَةِ اللّهِ الْوُثْقىَ الَّتى لاَانْفِصامَ لَها وَاعْتَصَمْتُ بِحَبْلِ اللّهِ
چنگ زدم به دستاويز محكم خدا كه گسستن برايش نيست و چسبيدم به ريسمان محكم خدا
الْمَتينِ وَ اَعُوذُ بِاللّهِ مِنْ شَرِّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَالْعَجَمِ وَ اَعُوذُ بِاللّهِ مِنْ شَرِّ فَسَقَةِ
و پناه برم به خدا از شر فاسقان عرب و عجم و پناه برم به خدا از شر فاسقان
الْجِنِّ وَالاِْنْسِ * پس سه مرتبه بگويد: سُبْحانَ رَبِّ الصَّباحِ فالِقِ الاِْصْباحِ
جن و انس * * * * * * * * * * * * منزه است پروردگار بامداد و شكافنده صبح
و بخواند پنج آيه آل عمران اِنَّ فى خَلْقِ السَّمواتِ وَالاَْرْضِ
پس برخيزد و بنشيند و تسبيح زهراء سلام الله عليها بگويد و در كتاب من لايحضره الفقيه است كه روايت شده هر كه صلوات بفرستد بر محمد و آل محمّد صد مرتبه مابين دو ركعت نافله صبح و نماز صبح نگاه دارد حق تعالى روى او را از حرارت آتش و كسى كه بگويد صد مرتبه ((سُبْحانَ رَبّىِ الْعَظيمِ وَ بِحَمْدِهِ اَسْتَغْفِرُاللّهَ رَبّى وَ اَتُوبُ اِلَيْهِ)) بنا كند خداوند تعالى از براى او خانه اى در بهشت و كسى كه بخواند بيست و يك مرتبه قُلْ هُوَ اللّهُ اَحَدٌ بنا كند حق تعالى براى او خانه اى در بهشت و اگر بخواند آن را چهل مرتبه بيامرزد حق تعالى او را و سزاوار است آنكه خوانده شود بعد از فراغ از نماز شب دعاى سى و دوّم صحيفه كامله اَللّهُمَّ ياذَا الْمُلْكِ الْمُتَاءَبِّدِ بِالْخُلُودِ پس سجده شكر كند و سزاوار است كه دعا كند در آن از براى برادران مؤ من خود و بخواند دعاى اَللّهُمَّ رَبَّ الْفَجْرِ را كه در ادعيه سجده شكر گذشت رجاء واثق از برادران دينى كه از براى اين گنه كار رُوسياه نيز دعا كنند كه بسيار محتاجم به دعاء وَاللّه الموّفق

بسم الله

هشتم به سند موثّق از حضرت صادق عليه السلام مرويست كه چون حق تعالى امر كرد كه اين آيات را به زمين آورند چنگ زدند به عرش الهى و گفتند پروردگارا ما را بسوى اهل خطا و گناهكاران مى فرستى پس حق تعالى وحى كرد بسوى ايشان كه برويد بسوى زمين به عزّت و جلال خودم سوگند ياد كنم كه تلاوت نكند شما را احدى از آل محمد صلى الله عليه و آله و شيعيان ايشان مگر آنكه نظر رحمت كنم بسوى ايشان از رحمتهاى پنهان خود هر روز هفتاد نظر در هر نظرى هفتاد حاجت او را برآورم و او را قبول كنم هر چند معصيت بسيار كرده باشد و به روايت ديگر هر كه اين آيات را بعد از هر نماز بخواند او را ساكن گردانم در حَظيره قدس با هر گناهى كه داشته باشد و اگر نكنم نظر كنم بسوى او بنظر رحمت خاصّ خود در هر روز هفتاد نظر كردن و اگر نكنم هر روز هفتاد حاجت او را برآورم كه كمتر آنها آمرزيدن گناهان باشد و اگر نكنم او را پناه دهم از شرّ شيطان و از شرّ هر دشمنى و يارى دهم او را بر ايشان و مانع نشود او را از داخل شدن بهشت غير از مرگ و آن آيات اينها است سوره فاتحه تا آخر و آية الكرسى تا هُمْ فيها خالِدُونَ بخواند بهتر است و آيه شهادت يعنى :
شَهِدَ اللَّهُ اَنَّهُ لا اِلهَ اِلاّ هُوَ وَالْمَلاَّئِكَةُ وَاُولُوا الْعِلْمِ ق آئِما بِالْقِسْطِ لا اِل هَ اِلاّ هُوَ
گواهى دهد خدا كه نيست معبود بحقى جز او و نيز فرشتگان و دارندگان علم (گواهى داده اند) كه انصاف بدو پايدار است و نيست معبودى
الْعَزيزُ الْحَكيمُ اِنَّ الدّينَ عِنْدَ اللَّهِ الاِْسْلامُ وَمَا اخْتَلَفَ الَّذينَ اُوتُوا الْكِتابَ
جز او كه عزيز و فرزانه است همانا دين نزد خدا اسلام است و اختلاف نكرده اند كسانى كه كتابشان داده اند
اِلاّ مِنْ بَعْدِ مآ جآئَهُمُ الْعِلْمُ بَغْيا بَيْنَهُمْ وَمَنْ يَكْفُرْ بِاياتِ اللَّهِ فَاِنَّ اللَّهَ سَريعُ
مگر پس ازآنكه آمده است برايشان دانش به خاطر ستمگرى ميانشان و هر كه كفر ورزد به آيات خدا پس خدا زود به حساب خواهد
الْحِسابِ # و آيه مُلك يعنى : قُلِ اللّهُمَّ مالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِى الْمُلْكَ مَنْ تَشآءُ وَ
رسيد * * * * * * * * * * بگو اى خداى صاحب ملك و فرمانروائى مى دهى فرمانروائى را به هر كه خواهى
تَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشآءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشآءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشآءُ بِيَدِكَ الْخَيْرُ اِنَّكَ
و بستانى ملك را از هر كه خواهى و عزت بخشى هر كه را خواهى و زبون كنى هر كه را خواهى همه خوبيها بدست تو است
عَلى كُلِّ شَىْءٍ قَديرٌ تُولِجُ اللَّيْلَ فِى النَّهارِ وَتُولِجُ النَّهارَ فِى اللَّيْلِ وَتُخْرِجُ
كه همانا تو بر هر چيز توانائى درآورى شب را در روز و درآورى روز را در شب و بيرون آرى
الْحَىَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَتُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَىِّ وَتَرْزُقُ مَنْ تَشآءُ بِغَيْرِ حِسابٍ
زنده را از مرده و بيرون آورى مرده را از زنده و روزى دهى هر كه را خواهى بى حساب
و به سند معتبر از حضرت موسى بن جعفر عليهماالسلام منقولست كه هر كه آية الكرسى را بعد از هر نماز فريضه بخواند او را گزنده ضرر نرساند و در حديث معتبر ديگر فرمود كه رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود كه يا على بر تو باد به تلاوت كردن آية الكرسى بعد از هر نماز فريضه بدرستى كه محافظت نكند بر آن مگر پيغمبرى يا صدّيقى يا شهيدى و از حضرت رسالت پناه صلى الله عليه و آله منقولست كه هر كه آية الكرسى را بعد از هر نماز بخواند مانعى نباشد او را از داخل شدن به بهشت بغير مرگ و به روايت ديگر هر كه آية الكرسى را بعد از هر نماز فريضه بخواند نمازش ‍ مقبول گردد و در امان خدا باشد و خدا او را از بلاها و گناهان نگاه دارد.

بسم الله

مستحبّ است كه بعد از سلام نماز فريضه سه مرتبه دست بردارد تا محاذى روى و برگرداند تا به زانو يا نزديك زانو و با هر مرتبه يك اَللّهُ اَكْبَرُ بگويد چنانكه علىّ بن ابراهيم و سيّد بن طاوس و ابن بابويه به سندهاى معتبر از حضرت صادق عليه السلام روايت كرده اند كه مفضّل بن عمر از آن حضرت پرسيد كه به چه علت نماز گذارنده بعد از سلام سه مرتبه تكبير مى گويد و دست برمى دارد فرمود براى آنكه چون حضرت رسالت پناه صلى الله عليه و آله فتح مكّه نمود نزد حجرالا سود نماز ظهر با اصحاب گذارد و چون سلام نماز داد سه نوبت تكبير گفت و با هر نوبت دست
برداشت پس گفت : لا اِلهَ اِلا اللَّهُ وَحْدَهُ وَحْدَهُ وَحْدَهُ اَنْجَزَ وَعْدَهُ وَنَصَرَ عَبْدَهُ
* معبودى نيست جز خداى يكتاى يكتاى يكتا كه به وعده اش وفا كرده و بنده اش را يارى كرد
وَاَعَزَّ جُنْدَهُ وَغَلَبَ الاَْحْزابَ وَحْدَهُ فَلَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ يُحْيى وَيُميتُ
وسپاهش را پيروز كرد وبه تنهائى بر همه احزاب غالب آمد پس فرمانروايى او راست و ستايش خاص او است زنده مى كند ومى ميراند
وَهُوَ عَلى كُلِّ شَىْءٍ قَديرٌ پس رو به جانب اصحاب گردانيد و فرمود ترك مكنيد اين
و او بر هر چيز توانا است * * * *
تكبير را و اين دعا را بعد از هر نماز فريضه زيرا كه هر كه بعد از سلام چنين كند ادا كرده است شكر نعمت خدا را بر تقويت اسلام و لشكر اسلام.